Swędzące zmiany skórne: pokrzywka czy świerzb? Jak je odróżnić?
Pokrzywka skórna i świerzb to zmiany skórne o podobnych objawach, ale różnych przyczynach i leczeniu. Dowiedz się, jak je rozpoznać i leczyć.
Wprowadzenie
Swędzące zmiany skórne to powszechny problem, który może być wywołany przez wiele różnych czynników. Jednymi z najczęstszych przyczyn swędzenia są pokrzywka skórna oraz świerzb. Choć ich objawy mogą wyglądać podobnie, pokrzywka i świerzb mają zupełnie inne podłoże i wymagają różnych metod leczenia. W tym artykule omówimy różnice między tymi schorzeniami, aby pomóc Ci je rozpoznać i wybrać odpowiedni sposób leczenia.
Czym jest pokrzywka skórna?
Pokrzywka skórna to reakcja skóry, która może wystąpić nagle, wywołując swędzące, czerwone bąble. Może ona mieć charakter ostry, pojawiając się nagle i trwając krótko, lub przewlekły, utrzymując się przez dłuższy czas. Przyczyny pokrzywki mogą być różnorodne, a jej objawy bywają bardzo uciążliwe.Jakie objawy ma pokrzywka skórna?
Pokrzywka skórna objawia się następująco:
- Czerwone bąble i plamy: Skóra pokrywa się swędzącymi bąblami, które mogą mieć różne kształty i rozmiary. Zmiany te mogą się łączyć, tworząc większe, nieregularne plamy.
- Swędzenie: Charakterystyczne dla pokrzywki jest intensywne swędzenie, które może nasilać się w ciągu dnia.
- Szybkie pojawianie się i znikanie: Bąble mogą szybko znikać z jednego miejsca i pojawiać się w innym, nawet w ciągu kilku godzin.
Pokrzywka skórna — przyczyny występowania
Pokrzywka może mieć wiele przyczyn, a do najczęstszych należą:
-
Alergie: Pokrzywka często pojawia się jako reakcja na alergeny, takie jak pyłki, sierść zwierząt, pokarmy (np. orzechy, owoce morza), leki (np. antybiotyki, aspiryna) czy substancje chemiczne.
-
Czynniki środowiskowe: Zmiany temperatury, wilgotność powietrza, nasłonecznienie, a także kontakt ze zimnem mogą wywołać pokrzywkę.
-
Infekcje: Pokrzywka może być efektem infekcji wirusowej lub bakteryjnej, np. infekcji górnych dróg oddechowych.
-
Stres: U niektórych osób pokrzywka może być wywoływana lub nasilana przez stres i silne emocje.
Jak leczyć pokrzywkę skórną?
Leczenie pokrzywki zależy od jej przyczyny i nasilenia objawów. Oto podstawowe metody:
-
Leki przeciwhistaminowe: Pomagają zmniejszyć objawy, takie jak swędzenie i zaczerwienienie, zwłaszcza jeśli pokrzywka jest reakcją alergiczną.
-
Leki sterydowe: Przy cięższych przypadkach pokrzywki lekarz może zalecić krótkotrwałe stosowanie sterydów doustnych.
-
Maści i kremy łagodzące: Wiele kremów dostępnych bez recepty łagodzi swędzenie i chroni skórę przed podrażnieniami.
-
Unikanie alergenów: Jeśli znana jest przyczyna alergii, unikanie kontaktu z nią może zapobiec nawrotom pokrzywki.
Co to jest świerzb?
Świerzb jest zakaźną chorobą skóry wywołaną przez pasożyta – świerzbowca ludzkiego. Świerzbowiec wgryza się w skórę, tworząc mikroskopijne tunele, w których składa jaja. Choroba ta najczęściej rozprzestrzenia się poprzez bliski kontakt skórny i może być bardzo uciążliwa, szczególnie w miejscach o dużym zagęszczeniu ludzi.Jakie są objawy świerzbu?
Świerzb charakteryzuje się kilkoma unikalnymi objawami:
-
Silne swędzenie: Swędzenie nasila się szczególnie nocą, gdy pasożyty są bardziej aktywne.
-
Widoczne tunele: Na skórze mogą być widoczne cienkie, szare lub czerwonawe linie, tzw. tunele świerzbowca, które są miejscem wnikania pasożyta.
-
Zmiany skórne: Wokół tuneli mogą pojawiać się drobne grudki, krosty, a nawet strupki, szczególnie w wyniku drapania.
-
Typowe miejsca zmian: Świerzb najczęściej występuje na nadgarstkach, między palcami, na łokciach, w fałdach skórnych oraz na brzuchu.
Jakie są przyczyny świerzbu?
Świerzb rozprzestrzenia się głównie poprzez:
-
Bliski kontakt skórny: Bezpośredni kontakt fizyczny, np. podczas przytulania, stanowi główny sposób zakażenia.
-
Wspólne używanie przedmiotów: Pasożyty mogą przenieść się na ubrania, pościel, ręczniki, dlatego osoby mieszkające w jednym gospodarstwie domowym często zarażają się nawzajem.
Jak leczyć świerzb?
Leczenie świerzbu jest specyficzne i obejmuje:
-
Leki przeciwpasożytnicze: Preparaty w postaci kremów lub maści (np. permetryna) stosuje się bezpośrednio na skórę, aby zniszczyć pasożyty. Jak opisuje MedlinePlus, środki te skutecznie eliminują pasożyty, jednak ich stosowanie wymaga dokładnych wskazówek, aby uniknąć ponownej infekcji a w razie konieczności powtórzyć kurację po kilku dniach.
-
Leczenie profilaktyczne bliskich: Zaleca się leczenie wszystkich domowników, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się pasożyta.
-
Higiena: Warto wyprać ubrania i pościel w wysokiej temperaturze, aby zminimalizować ryzyko ponownego zakażenia.
Jak odróżnić pokrzywkę skórną od świerzbu?
Chociaż pokrzywka i świerzb mogą wywoływać swędzenie oraz zmiany na skórze, istnieją różnice, które pomagają je odróżnić:
CECHA | POKRZYWKA SKÓRNA | ŚWIERZB |
SWĘDZENIE | Swędzi intensywnie, niezależnie od pory | Bardzo silne swędzenie, szczególnie nocą |
TYP ZMIAN | Czerwone, swędzące bąble, które znikają w ciągu kilku godzin | Tunele i drobne krosty, strupki wokół miejsc drapania |
TYPOWE MIEJSCA | Całe ciało, często ramiona, plecy, uda | Nadgarstki, przestrzenie między palcami, brzuch |
Podsumowanie
Pokrzywka skórna i świerzb to różne dolegliwości skórne, które mogą wywoływać podobne objawy, ale wymagają odmiennych metod leczenia. Pokrzywka jest zwykle wynikiem reakcji alergicznej lub środowiskowej i można ją leczyć za pomocą leków przeciwhistaminowych. Świerzb jest natomiast zakaźną chorobą pasożytniczą, którą leczy się za pomocą specjalnych środków przeciwpasożytniczych. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów najlepiej skonsultować się z dermatologiem.